Society 4.0.

‘Aan het eind van het kapitalisme worden we geconfronteerd met de nadelen van het communisme’.



Deze uitspraak van Bob de Wit naar aanleiding van een uitzending van Lubach op Zondag typeert de betrokkenheid van de auteur bij de huidige wereldproblemen. Het woord kapitalisme staat uiteraard voor neoliberalisme.

Bob de Wit is hoogleraar Strategisch leiderschap aan de Nyenrode universiteit. Hij onderzoekt vooral de door de digitale technologieën aangespoorde transformatie van bedrijven, sectoren en maatschappijen en oplossingen op het gebied van biotechnologie en duurzame energie.

In zijn nieuwe boek Society 4.0 gaat hij hier uitgebreid op in: Resolving eight key issues to build a citizen’s society. In een makkelijk en snel leesbaar boek beschrijft hij de ontwikkeling van de samenlevingsvormen sinds de Middeleeuwen. De eerste was de agrarische samenleving (ook wel de feodale genoemd), de tweede de handelssamenleving en de derde de industriële samenleving. We zitten nu in een overgangsfase op weg naar de vierde vorm, de digitale samenleving. Overgangen van de ene naar de andere samenlevingsvorm gingen nooit geleidelijk maar gingen gepaard met ingrijpende veranderingen en soms met revoluties, zoals de Franse revolutie.

Iedere vorm kende zijn eigen voor-en nadelen. De industriële samenleving zorgde in toenemende mate voor ontwikkeling en emancipatie van de laagstbetaalden en -geschoolden waarbij de rol van de elite (de miljardairs en andere belanghebbenden) weliswaar duidelijk was maar gereguleerd.

De digitale revolutie verandert onze huidige samenleving in een vorm met ongebreidelde nieuwe groeimogelijkheden, vooral op het gebied van de gezondheidszorg. Er zijn ook nadelen en gevaren waarbij grote groepen van mensen overbodig worden en de elite nog veel rijker zal worden.

De Wit benoemt 8 essentiële zaken die moeten worden geregeld om de nieuwe maatschappij zodanig te transformeren dat het een maatschappij voor burgers wordt. Belangrijke zijn onder meer de inkomstenverdeling, arbeid, de relatie nationale staten en multinationals, en de relatie van mens en natuur.

Er dreigt een Global Reset, ontleend aan uitlatingen van de Duitse ingenieur en econoom Klaus Schwaab, waarbij de elite, ofschoon niet zodanig door Schwaab benoemt, de samenleving terug wil transformeren naar een feodale samenleving waarin burgers een ondergeschikte rol spelen. Dit is niet waar we op zitten te wachten. Bob de Wit spreekt van de Elite Reset en schetst een toekomstbeeld van een samenleving waarin burgers het heft in eigen hand nemen. Hij nodigt burgers uit om bijdragen hiervoor te leveren via de website www.society4th.org wat het begin moet zijn van het creëren van een betere toekomst voor de komende generaties. Een fraai, lovenswaardig en hoopvol initiatief.